Tłumaczenia maszynowe vs tłumaczenia wykonywane przez tradycyjnego tłumacza

Ostatnia aktualizacja: 11 lipca, 2020

Czym jest tłumaczenie maszynowe i w przypadku jakich tekstów sprawdzi się najlepiej? Czy algorytmy przejmą władzę nad branżą usług językowych? Jak pozostać niezastąpionym ogniwem procesu tłumaczeniowego i wykorzystać nowoczesne technologie do podniesienia swojej wydajności?

Od momentu pierwszego wystąpienia pojęcia „tłumaczenia maszynowego” w dyskursie publicznym, wielu specjalistów wieszczy upadek tradycyjnego sektora usług językowych i zniknięcie z rynku profesji tłumacza. Jak obecnie kształtuje się rynek tych usług?

Czym jest tłumaczenie maszynowe

Tłumaczenie maszynowe (Machine Translation – MT) skupia się na możliwościach wykorzystywania do tłumaczenia oprogramowania komputerowego. W mowie potocznej zjawisko to używane jest w odniesieniu do tekstów, które zostały przetłumaczone za pomocą programu lub aplikacji, tzw. translatora. Podstawą tłumaczenia maszynowego są algorytmy o określonych regułach, technologia sieci neuronowej i głębokie uczenie się. Aby odpowiedzieć na pytanie, czym jest sieć neuronowa, trzeba wyobrazić sobie ludzki mózg wraz z jego połączeniami nerwowymi, którego praca polega na przetwarzaniu sygnałów wejściowych. W przypadku sieci neuronowej dochodzi jeszcze ich sumowanie i odnoszenie do odpowiednich wag oraz parametrów określających stopień wpływu poszczególnych sygnałów na wynik procesu.

Tłumaczenie wspomagane komputerowo – definicja

Terminem często mylonym z tłumaczeniem maszynowym jest tłumaczenie wspomagane komputerowo. Jednak między tymi pojęciami jest zasadnicza różnica – tłumaczenie wspomagane komputerowo wykonywane jest nie przez komputer, a przez człowieka, za pomocą specjalnego oprogramowania (tzw. CAT – computer-assisted translation), które zapamiętuje raz przetłumaczony fragment i podpowiada odpowiedni wariant tłumaczenia w przypadku natrafienia na podobny fragment tekstu. Programy typu CAT umożliwiają również tworzenie dedykowanych glosariuszy dla każdego klienta, co pozwala na utrzymanie spójności tłumaczonych tekstów pod kątem nomenklatury i tym samym sprawia, że są one łatwiejsze w odbiorze.

tłumaczenia wspomagane komputerowo

Minusy tłumaczenia maszynowego

Chociaż dzięki nieustającej pracy nad technologią sieci neuronowej, stopień dokładności tłumaczenia maszynowego jest coraz większy, jakość uzyskanego tekstu na wielu płaszczyznach zależy od jakości dokumentu wsadowego. Plik musi być poprawnie skonstruowany pod kątem gramatyki i terminologii – tłumaczenie maszynowe nie sprawdzi się w przypadku wewnętrznych tekstów korporacyjnych, w których pracownicy używają specjalistycznego branżowego żargonu. Sposobem, aby obejść tę regułę jest stworzenie własnego silnika tłumaczenia maszynowego z wykorzystaniem wewnętrznej pamięci tłumaczeniowej, najlepiej przygotowanej przez „żywego” tłumacza i zweryfikowanej przez specjalistę z branży. Tłumaczenie maszynowe nie przyda się również agencjom marketingowym lub działom handlowym opracowującym strategię marki. Tłumaczenie marketingowe wymaga kreatywności i znajomości kontekstu kulturowego, z czym sieć neuronowa jak na razie sobie nie radzi.

Tłumaczenie maszynowe kontra tłumaczenie przez żywego tłumacza

Tłumaczenie maszynowe najlepiej sprawdzi się w przypadku tekstów o powtarzalnym charakterze, np. dokumentów prawnych, czyli traktatów, konwencji, regulacji, postanowień, umów i statutów. Będzie to również doskonały wybór dla firm tworzących dużo powtarzalnych treści technicznych, takich jak proste instrukcje obsługi sprzętu AGD, karty charakterystyki, krótkie ulotki, instrukcje, opisy produktów w internetowych sklepach. W tych dziedzinach tłumaczenie maszynowe ma dużą przewagę nad tłumaczeniem przez żywego tłumacza – pozwala na przetwarzanie ogromnych ilości danych w krótkim czasie i przy znacznie niższych kosztach. Czy oznacza to, że tradycyjni tłumacze zostaną zastąpieni przez maszyny? Nawet jeśli, nie nastąpi to szybko. Obecnie każdy przetłumaczony maszynowo tekst musi być sprawdzany przez człowieka – proces taki nazywa się postedycją tłumaczenia maszynowego i wymaga sporo pracy, a efekt zazwyczaj nie jest na tym samym poziomie, co w przypadku tłumaczenia tradycyjnego.

Tłumaczenie maszynowe jest doskonałym wyjściem dla klientów, którzy ponad nieskazitelną jakość języka komunikatu docelowego stawiają ilość i szybkość. Warto również pamiętać, że przetłumaczony maszynowo tekst wciąż wymaga ingerencji żywego tłumacza, który będzie w stanie ocenić, na ile rzetelnie w języku docelowym oddany został komunikat oraz, czy żaden ważny fragment tekstu nie został pominięty. Zaś z punktu widzenia tłumaczy, rosnąca popularność tłumaczeń maszynowych może również oznaczać konieczność opanowania nowych umiejętności w zakresie postedycji oraz wiedzy na temat mechanizmu sieci neuronowej.

 

Powiązane wpisy

Summa Linguae korzysta z plików cookie dla lepszego rozumienia sposobu korzystania ze strony internetowej. Dalsze korzystanie z tej strony internetowej jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na politykę cookies.

Więcej