Ile hiszpańskiego jest w Hiszpanii?

Ostatnia aktualizacja: 4 lipca, 2016

Przed podbojem Półwyspu Iberyjskiego przez Rzymian w II wieku p.n.e., dzisiejszą Hiszpanię zamieszkiwało kilkanaście ludów, m.in. Iberowie, Celtowie, Baskowie, Fenicjanie czy Kartagińczycy, których języki wymarły podczas panowania rzymskiego (oprócz języka Basków, o którym piszemy dalej). Miejscowe narzecza ustąpiły miejsca łacinie, która dała początek dzisiejszemu językowi hiszpańskiemu. Pozostawał on także pod ogromnym wpływem języka arabskiego, jako że Maurowie panowali na półwyspie ponad 700 lat.

Pierwszym dłuższym tekstem napisanym w języku hiszpańskim był „Centar de mio Cid” — pieśń opisująca losy bohatera narodowego czasów rekonkwisty, spisana w roku 1307. Obecnie, hiszpański jest trzecim najpowszechniej używanym językiem na Ziemi (więcej statystyk możecie zobaczyć na dołączonej infografice).

W samej Hiszpanii, językiem urzędowym jest kastylijski, potocznie nazywany właśnie językiem hiszpańskim. Powszechnie używane są także języki regionalne: baskijski (język urzędowy w Kraju Basków i na północy Nawarry), kataloński (w Katalonii, Walencji i na Balearach), galicyjski (w Galicji) i aranejski (w okolicach doliny Arán i w prowincji Lleida). Warto pamiętać, że nie są to dialekty ale pełnoprawne języki, które lokalnie mają status urzędowych.  Poniżej, znajdziecie kilka informacji na temat najważniejszych języków Hiszpanii (poza kastylijskim):

Català

Język kataloński na pewno słyszeli ci, którzy spędzili trochę czasu w Barcelonie czy na jednej z hiszpańskich wysp: Majorce, Minorce czy Ibizie. Kataloński jest bowiem językiem urzędowym wspólnot autonomicznych: Katalonii, Balearów i Walencji (tam spotkamy regionalną odmianę katalońskiego — język walencjański). Ma także status języka oficjalnego w Andorze.

Wiele osób ciągle uważa kataloński za dialekt kastylijskiego, co jest dużym błędem. Kataloński wcześniej wyodrębnił się z łaciny ludowej niż kastylijski, a pierwsze teksty literackie w tym języku datowane są już na początki XIII wieku. W procesie kształtowania się obecnego Królestwa Hiszpanii oraz pod wpływem języka kastylijskiego, kataloński stracił na znaczeniu, jednak pozostawał głównym narzeczem dla milionów osób zamieszkujących wybrzeże Morza Śródziemnego. W XX wieku, w trakcie panowania generała Franco, kataloński został zakazany, razem ze wszelkimi przejawami tożsamości kulturowej i narodowej Katalończyków. To właśnie marginalizacja pozycji tego regionu z czasów dyktatury Franco jest jednym z powodów, dla których obecnie mieszkańcy Katalonii tak usilnie podkreślają swoją niezależność i odmienność i walczą o uznanie dla swojej kultury i języka.

Euskara

Językiem baskijskim posługuje się obecnie około miliona osób, z czego 90% z nich zamieszkuje tereny dzisiejszej Hiszpanii. W euskara można wyróżnić aż 10, znacznie się od siebie różniących dialektów. Żeby ułatwić nauczanie oraz porozumiewanie się w tym języku, została opracowana ustandaryzowana odmiana Euskara batua, łącząca najważniejsze cechy wszystkich dialektów.

Bardzo tajemnicze jest pochodzenie języka baskijskiego. Wiadomo, że występował on na Półwyspie Iberyjskim jeszcze przed pojawieniem się tam języków indoeuropejskich, jednak nie wiadomo z jakiej grupy językowej się wywodzi. Do tej pory nie udało się udowodnić jego pokrewieństwa z żadnym innym językiem europejskim, chociaż co jakiś czas pojawiają się nowe teorie na temat jego pochodzenia.

Galego

Galicyjski jest językiem urzędowym (obok kastylijskiego) w Galicji, czyli terytorium na północnym zachodzie Hiszpanii, sąsiadującym od południa z Portugalią. Niektórzy językoznawcy twierdzą, że portugalski i galicyjski to odmiany tego samego języka. Faktem jest, że język portugalski wywodzi się z galicyjskiego (a nie na odwrót, jak jest powszechnie sądzone). Co więcej, galego uznawany był za język ludzi wykształconych — w średniowieczu tworzyło w nim wielu poetów i pisarzy z Półwyspu Iberyjskiego.

Tutaj możecie przeczytać o ekspansji języka hiszpańskiego na całym świecie.

Powiązane wpisy

Summa Linguae korzysta z plików cookie dla lepszego rozumienia sposobu korzystania ze strony internetowej. Dalsze korzystanie z tej strony internetowej jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na politykę cookies.

Więcej