W poprzednim artykule napisaliśmy czym jest relatywizm językowy i co on oznacza. Próbowaliśmy Was przekonać, że język, którym mówimy wpływa na naszą świadomość i sposób postrzegania świata oraz poniekąd determinuje nasze działania. Przedstawiamy Wam kolejne przykłady na poparcie tej tezy oraz omawiamy, jak dwujęzyczność może wpłynąć na naszą świadomość.
PRZYCZYNA, DZIAŁANIE, SKUTEK
Okazuje się, że język wpływa nie tylko na to, jak odczuwamy upływanie czasu czy stopnia rozwoju naszej inteligencji przestrzennej, ale także na określanie przyczynowości i celowości zdarzeń.
W badaniu przeprowadzonym przez wspomnianą w poprzednim artykule Larę Boroditksy, brali udział użytkownicy języków angielskiego, hiszpańskiego oraz japońskiego. Systemy leksykalne
i gramatyczne, których używali determinowały to, jak zapamiętywali dane zdarzenie i jak je oceniali. Użytkownicy angielskiego mają tendencję do wskazywania na osoby, które wykonują daną czynność. Ktoś mówiący o „wazie, która została rozbita” automatycznie uznawany jest za osobę, która chcę coś ukryć — dla osób anglojęzycznych bardziej naturalnym jest wskazanie konkretnej osoby, która rozbiła naczynie. Z kolei ludzie władający japońskim lub hiszpańskim często pomijają podmiot w zdaniu, mówiąc, że „coś zostało zrobione”.
Wpływa to także na zdolność zapamiętywania szczegółów zdarzenia – osoby mówiące różnymi językami, zwracają uwagę na inne elementy danego przypadku. W innym badaniu, osobom anglojęzycznym i niemieckojęzycznym pokazano nagranie kobiety idącej w stronę auta. Ci, którzy opisywali zdarzenie po niemiecku, zwracali uwagę nie tylko na samą czynność, ale także na cel: „Kobieta idzie do auta”, natomiast w odpowiedzi w języku angielskim kładły raczej nacisk na sam fakt działania — „Kobieta idzie”.
DWA JĘZYKI, DWA UMYSŁY?
Znajomość języków obcych może pomóc w znalezieniu pracy lub w komunikacji podczas wakacji. Dodatkowym plusem władania dwoma (lub kilkoma) językami jest…zdrowie. Nauka języków obcych to trening dla mózgu. Z tego powodu, osoby dwujęzyczne (lub wielojęzyczne) są mniej narażone chociażby na chorobę Alzheimera, a ich umysł później się starzeje. Z badań wynika także, że ludzie władający kilkoma językami są bardziej otwarci na nowe doświadczenia i są bardziej tolerancyjni.
Te fakty jedynie potwierdzają teorię , że język wpływa na sposób myślenia i postrzegania świata. Wróćmy do eksperymentu, podczas którego niemiecko i anglojęzyczne osoby opisywały wideo z kobietą idącą w kierunku swojego auta — temu samemu badaniu poddano ludzi władającymi oboma językami. Perspektywa przez którą opisywali zdarzenie, zmieniała się wraz z językami, którymi je opisywali. Już Karol Wielki mówił, że znać drugi język, to jak posiadać drugą duszę. Widać ta teoria znana od stuleci doczekała się w końcu potwierdzenia.
Czy język wpływa na to jak myślimy, czy rzeczywistość która nas otacza wpływa na język, którym mówimy? Przedstawiliśmy Wam dowody, na to jak język kreuje naszą świadomość, jednak te dwa elementy się zazębiają. Ucząc się nowego języka, przejmujemy także niektóre zwyczaje, wyrażamy swoje myśli w inny sposób i zyskujemy nową perspektywę w postrzeganiu świata. Tak więc język nadaje rzeczom znaczenie, a warunki w których występuje, mają duży wpływ na sposób, w jaki go używamy.
